Nieuws

23
jul
2018

Kennis over DES-uitstrijkje kan beter

Kennis over DES-uitstrijkje kan beter

"De huisarts is heel jong  en kent het hele woord DES niet" liet een DES-dochter weten in onze enquête. Maar andere huisartsen zijn goed op de hoogte. "Mijn huisarts is erg zorgvuldig en denkt zelf meer aan mogelijke DES gerelateerde gevolgen dan ikzelf," schreef iemand.

In mei zette het DES Centrum een enquête online met vragen over de huisartspraktijk. Gaan DES betrokkenen met vragen over DES naar hun huisarts? En zo ja, met welke vragen? Laten DES-dochters een uitstrijkje door de huisarts maken? En weten huisartsen nog wat DES is? Met de antwoorden op deze en andere vragen hopen wij onze informatievoorziening aan huisartsen te kunnen verbeteren.

"Dit is altijd zo geweest"

733 DES betrokkenen vulden de vragenlijst in. Onder hen waren 683 (93%) DES-dochters. Twee derde van de DES-dochters die de vragenlijst invulden heeft nog nooit een uitstrijkje bij de huisartspraktijk laten maken. Op de vraag waarom niet antwoordde bijna de helft dat zij liever hebben dat de gynaecoloog het onderzoek uitvoert. Daar worden verschillende redenen voor gegeven. "Dit is altijd zo geweest," zeggen veel DES-dochters. Sommigen komen al vanaf hun 16e of 18e jaar bij de gynaecoloog en willen dit graag zo houden. Ook geven DES-dochters aan meer vertrouwen in de gynaecoloog te hebben op dit gebied. Opvallend is verder dat meerdere keren wordt aangegeven dat de huisarts standaard een doorverwijzing naar de gynaecoloog geeft als DES-dochters voor een uitstrijkje in de praktijk komen. 

Hoe vaak laten DES-dochters een uitstrijkje maken?

40% laat dit volgens de aanwijzingen van het screeningsprotocol één keer in de twee jaar doen. 26% doet dit één keer in de vijf jaar, omdat dit de frequentie is van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Wanneer het uitstrijkje in de huisartspraktijk wordt gedaan, is het in 58% van de gevallen de huisarts die het uitstrijkje maakt, in 23% de doktersassistente. 

Wordt het uitstrijkje bij de huisarts volgens het screeningsprotocol voor DES-dochters gemaakt?

61% zegt van wel, 12% zegt dat er twee aparte uitstrijkjes worden gemaakt en 28% weet het niet. Van deze vrouwen zegt 38% dat zij op de hoogte is van het screeninsgprotocol, 33% is gedeeltelijk bekend met het protocol en 29% is niet bekend met het DES screeningsprotocol. 

In hoeverre kunnen DES-betrokkenen met hun vragen over DES terecht bij hun huisartspraktijk?

Iets meer dan de helft van alle respondenten geeft aan met hun vragen over DES niet naar de huisarts te gaan. Van degenen die wél vragen over DES met de huisarts bespreken, geeft meer dan de helft aan dat dit vragen zijn over lichamelijke klachten die mogelijk verband houden met DES. Ook vragen over gevolgen voor de 3e generatie en de HPV-vaccinatie voor jonge meisjes worden soms besproken met de huisarts. Over het algemeen lijken jonge huisartsen minder op de hoogte van DES. 

Met de resultaten uit dit onderzoek wil het DES Centrum DES en het screeningsprotocol voor DES-dochters opnieuw onder de aandacht brengen van huisartsen. Op welke manier dat het beste zou kunnen, gaan we bespreken met vertegenwoordigers van de huisartsen zelf. Verder lijkt het de moeite waard om het screeningsprotocol ook bij DES-dochters zelf meer onder de aandacht te brengen. 

De enquête was een onderdeel van het project VEEL2do, waarvoor het DES Centrum een subsidie ontvangt van het ministerie van VWS. In dit project worden we ondersteund door bureau MediQuest.